Dagblad Tubantia Okt. 2005

Volkskunst van een Markelose zonderling

Vanaf vandaag kunnen geïnteresseerden tekeningen van boerenschilder Jan Broeze bewonderen. Het grootste gedeelte van de tentoonstelling in museumboerderij Eungs Schöppe in Markelo is nog niet eerder vertoond. 'Een bijzondere expositie van een zonderlinge plaatsgenoot. Het is belangrijk dat werken van boerenschilder Jan Broeze uit Markelo worden tentoongesteld, vindt de Stichting collectie Jan Broeze. Daarom staan ze vanaf vandaag in de museumboerderij Eungs Schöppe Markelo. 'Het is zonde om ze in een depot te laten staan. Broeze heeft een belangrijk aandeel geleverd aan de kunstgeschiedenis van oost-Nederland', vertelt bestuurslid Berthold Freeve van de stichting. 'Broeze schilderde niet alleen realistisch, zoals het gros van de schilders uit het oosten.
Zijn latere werk is geïnspireerd door het kubisme, wat erg bijzonder is voor iemand die in een buurtschap leeft. 'Zijn werken deden mensen nadenken over moderne kunst. Broeze deed de inspiratie op in het buitenland. Freeve: 'Samen :met de Brabantse schilder Jan Kruijsen maakte hij een reis naar Silezië in Polen. Kruijsen leerde hem veel over allerlei stromingen in de moderne kunst. Dit nam hij weer mee naar Twente.
Daar was hij mede-oprichter van De Nieuwe Groep, een kunstenaarsvereniging die zich sterk maakte voor de moderne kunst in oost-Nederland.
De boerenschilder heeft /zichzelf al op jonge leeftijd leren schilderen. 'Zijn enige leraar was Kruijsen', weet Freeve. In 1983 overleed Jan Broeze. 'Broeze werd door de Markelose dorpsbewoners als een zonderlinge man beschouwd. Niet alleen omdat hij anders schilderde en tekende. Ook was hij een van de weinigen of zelfs de enige die op de communistische partij stemde. Dorpsbewoners vonden het ook raar dat Broeze een hekel aan zijn werk had. Broeze was boer, werkzaam op de boerderij van zijn broer. Tekenen en schilderen deed hij in zijn vrije tijd. Zijn boerenomgeving zie je in al zijn werken terug.' Ook op de tekeningen in de museumboerderij is het boerenlandschap prominent aanwezig: Twentse landschappen, dorpsgezichten, boerentaferelen en portretten. Allen gemaakt met potlood of krijt', weet Freeve. Volgens het bestuurslid is de tentoonstelling in de museumboerderij erg bijzonder. 'Het gaat om ongeveer 30 tekeningen, waarvan meer dan de helft nog niet eerder aan het publiek is tentoongesteld. Bovendien bestaan de meeste exposities met werk van Broeze uit schilderijen. Schilderijen spreken het publiek het meeste aan.' De tentoonstelling van tekeningen van de boerenschilder is volgens Freeve op zijn plaats in Eungs Schöppe. 'Het museum houdt zich bezig met volkskunst. Broeze was een boerenschilder uit Markelo. Passender kan haast niet.'

Deze pagina sluiten